Jestem przedsiębiorcą, niewypłacalnym, ale nie posiadam żadnego majątku. Co robić? Problem braku majątku w przypadku niewypłacalnych przedsiębiorstw jest widoczny nie tylko w kontekście małych firm. Dotyczy on zarówno niewielkich jednoosobowych działalności gospodarczych, a także spółek prawa handlowego.
W przypadku powstania stanu niewypłacalności brak majątku nie zwalnia jednak przedsiębiorcy, lub osób wchodzących w skład organów przedsiębiorstwa, z obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Przedmiotowy wniosek winien zostać złożony mimo wszystko, lecz trzeba się liczyć z tym, że zostanie on oddalony.
Z treści niniejszego artykułu dowiesz się:
- co stanowi majątek firmy w kontekście upadłości?
- jakie koszty sądowe należy ponieść składając wniosek o ogłoszenie upadłości firmy?
- czemu brak majątku przedsiębiorcy uniemożliwia ogłoszenie upadłości?
- dlaczego oddalenie wniosku o upadłość przedsiębiorcy nie jest końcem drogi do oddłużenia?
- jak uzyskać oddłużenie będąc przedsiębiorcą bez majątku? Ratunkiem upadłość konsumencka!
Co stanowi majątek firmy w kontekście upadłości?
Przygotowując wniosek o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy konieczne jest załączenie wykazu majątku dłużnika wraz z oszacowaniem jego wartości. M.in. na podstawie tego dokumentu sąd jest w stanie ustalić, czy upadły będzie w stanie pokryć koszty postępowania upadłościowego i częściowo spłacić zobowiązania.
Jakie składniki majątku należy ująć we wspomnianym wykazie? Z pewnością będą to posiadane nieruchomości, a także ruchomości (np. sprzęt komputerowy, pojazd mechaniczny, czy maszyny). Majątkiem wchodzącym do masy upadłości będą też środki zgromadzone w “kasie”, czy na rachunkach bankowych. Nie należy pomijać również przysługujących dłużnikowi praw autorskich, czy tych wynikających z własności przemysłowej. Podobnie jak udziałów lub akcji w spółkach.
Kolejnym istotnym elementem będą wierzytelności przysługujące dłużnikowi. “Dłużnicy dłużnika” powinni być wskazani we wniosku o upadłość, ponieważ może się okazać, że wyegzekwowane należności będą jedynym narzędziem umożliwiającym pokrycie wydatków związanych z procedurą i spłatą wierzycieli. W przypadku ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa syndykowi przysługuje bowiem prawo do egzekwowania wierzytelności upadłego, które docelowo trafiają do masy upadłości.
Przygotowując wniosek o upadłość dłużnika prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą nie można pominąć majątku prywatnego. Należy pamiętać, że w prowadzenie firmy w ramach tejże formy prawnej nie doprowadza do rozgraniczenia między majątkiem firmowym, a prywatnym.
Jakie koszty sądowe należy ponieść składając wniosek o ogłoszenie upadłości firmy?
W myśl zasady “nic nie ma za darmo”, ogłoszenie upadłości firmy również będzie kosztować. Niewypłacalny przedsiębiorca powinien liczyć się z zapłatą:
- 1 000 zł tytułem opłaty od składanego wniosku;
- 5148,07 zł tytułem zaliczki na poczet postępowania upadłościowego.
Uiszczenie zaliczki umożliwia merytoryczne rozpoznanie wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy. W przypadku jej braku przewodniczący wzywa do uiszczenia zaliczki pod rygorem zwrotu wniosku. Pomiędzy zwrotem wniosku, a jego oddaleniem (np. z powodu ubóstwa masy upadłości) występują istotne różnice, które będą omówione w dalszej części niniejszego artykułu. W sytuacji, gdy dłużnik ureguluje ww. opłaty, a sąd oddali wniosek, to część zaliczki podlega zwrotowi.
Potrzebujesz wsparcia prawników?
Sprawdź jak możemy Ci pomóc - 58 380 26 56
Czemu brak majątku przedsiębiorcy uniemożliwia ogłoszenie upadłości?
Ogłoszenie upadłości przez przedsiębiorcę wiąże się z określonymi warunkami. Będą nimi istnienie stanu niewypłacalności, posiadanie co najmniej dwóch wierzycieli, a także odpowiedniego majątku, który pozwoli na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego i częściową spłatę zobowiązań.
Zgodnie z treścią art. 13 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe, sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów.
Kolejny ustęp tego samego przepisu wskazuje, że sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości w razie stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.
Reguła wynikająca z powyższego przepisu jest w pełni kompatybilna z sensem postępowania upadłościowego firmy. Celem procedury jest maksymalne zaspokojenie wierzycieli. W przypadku ubóstwa masy upadłościowej prowadzenie postępowania jest w istocie bezcelowe. Jest to jedna z różnic między postępowaniem prowadzonym wobec przedsiębiorstw, a tzw. upadłością konsumencką, której założeniem podstawowym jest oddłużenie.
W sytuacji, gdy sąd stwierdzi, że majątek dłużnika będzie niewystarczający, to wniosek o ogłoszenie upadłości podlega oddaleniu.
Dlaczego oddalenie wniosku o upadłość przedsiębiorcy nie jest końcem drogi do oddłużenia?
Obowiązkiem dłużnika prowadzącego firmę, nawet bez majątku, jest złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od momentu wystąpienia ku temu podstawy. Z kolei podstawą do jego złożenia jest zaistnienie stanu niewypłacalności.
Niemniej, w przypadku terminowego zgłoszenia wniosku dłużnik wywiązuje się z obowiązku wynikającego z art. 21 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe. Treść tego przepisu nie wskazuje na konieczność przeprowadzenia postępowania upadłościowego od początku do końca, a jedynie na podjęcie odpowiednich kroków we właściwym czasie.
W przypadku prawomocnego oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa złożonego w terminie 30 dni, dłużnik ma możliwość uzyskania oddłużenia w ramach upadłości konsumenckiej. W tym postępowaniu brak majątku nie stanowi żadnej przeszkody.
Jak uzyskać oddłużenie będąc przedsiębiorcą bez majątku? Ratunkiem upadłość konsumencka!
Doświadczenie naszego zespołu wskazuje, że przedsiębiorca nie posiadający żadnego majątku również ma możliwość ogłoszenia upadłości i uzyskania oddłużenia.
Dłużnik prowadzący działalność gospodarczą, zanim przystąpi od upadłości konsumenckiej, powinien skupić się na postępowaniu dla przedsiębiorców. Sprowadza się to do zgłoszenia wniosku o upadłość w terminie i oczekiwania na oddalenie z uwagi na brak majątku. Bardzo ważne jest to, aby nie doszło do wyrejestrowania działalności gospodarczej z rejestru (dopuszcza się zawieszenie działalności) przed złożeniem wniosku, a także w toku postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości. Dopiero w przypadku prawomocnego oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości firmy, dłużnik dokonuje wyrejestrowania i nabywa zdolność w zakresie upadłości konsumenckiej.
Autor tekstu:
Filip Kozik – syndyk i doradca restrukturyzacyjny, specjalizujący się w sprawach na gruncie prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego.