Upadłość gospodarcza, podobnie jak i inne terminy związane z postępowaniami upadłościowymi, krąży po sieci budząc niekiedy wątpliwości wśród klientów. Naprzemiennie używa się go w zestawieniu z upadłością przedsiębiorcy, przedsiębiorstwa, czy upadłością na zasadach ogólnych. Wszystkie wspomniane określenia są ze sobą zbieżne i oznaczają w zasadzie to samo. Upadłość gospodarcza jest powszechnie przyjętym terminem, którym nie posługuje się ustawa Prawo upadłościowe. Odnosi się jednak do postępowania upadłościowego osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą lub postępowania upadłościowego przedsiębiorstwa (np. spółki z o.o.). Podobnego “skrótu językowego” użyto na potrzeby tzw. upadłości konsumenckiej, gdzie ustawa mówi o postępowaniu upadłościowym osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Nie trzeba jednak długo polemizować, żeby dojść do wniosku, że “upadłość konsumencka” jest dużo prostsza do zapamiętania?
Wracając do “upadłości gospodarczej” – kto może z niej skorzystać oraz jakie są warunki jej ogłoszenia?
Kto może ogłosić upadłość gospodarczą?
Zgodnie z przepisami, upadłość gospodarczą mogą ogłosić przedsiębiorcy w rozumieniu kodeksu cywilnego. Przedsiębiorcą jest:
- osoba fizyczna;
- osoba prawna;
- jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną;
która prowadzi we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Oznacza to, że te samy zasady postępowania dotyczą zarówno niewielkie jednoosobowe firmy, a także większe podmioty jak np. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne. Co więcej, regulacje odnoszące się do upadłości gospodarczej dotyczą również spółek kapitałowych w organizacji, wspólników osobowych spółek handlowych ponoszących odpowiedzialność majątkiem prywatnym bez ograniczenia i wspólników spółki partnerskiej.
Potrzebujesz pomocy?
Skontaktuj się z nami 58 380 26 56 lub kliknij w "kontakt"!
Warunki upadłości przedsiębiorcy
Mimo zmian w prawie upadłościowym z marca 2020 r. warunki ogłoszenia upadłości wciąż pozostają inne dla konsumentów i przedsiębiorstw. Aby upadłość gospodarcza doszła do skutku konieczne są do spełnienia następujące warunki:
Niewypłacalność
Nie ma możliwości ogłoszenia upadłości gospodarczej, jeżeli dłużnik jest wypłacalny, a jedynie kwestionuje istnienie zobowiązań lub nie ma ochoty zaspokoić swoich wierzycieli.
Niewypłacalność wobec podmiotów prowadzących profesjonalną działalność oznacza, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Domniemywa się, że owa utrata zdolności następuje w momencie istnienia 3-miesięcznych zaległości w spłatach kluczowych, z punktu widzenia działalności, zobowiązań.
W kontekście osób prawnych i jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, stan niewypłacalności pojawia się również wtedy, gdy kwota zobowiązań jest wyższa niż wartość posiadanego majątku, a stan ten utrzymuje się przez co najmniej 24 miesiące.
Majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania oraz zaspokojenie wierzycieli
Prawo upadłościowe przewiduje, że kolejnym kryterium umożliwiającym ogłoszenie upadłości gospodarczej jest posiadanie majątku, który wystarczy na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego i zaspokojenie wierzycieli w jakimś stopniu. Należy mieć na uwadze, że majątek ten powinien być wolny np. od hipoteki, czy zastawów.
Jeśli zasoby dłużnika nie pozwalają na pokrycie tychże kosztów lub wystarczą tylko na koszty związane z postępowaniem, to wniosek o upadłość gospodarczą z pewnością zostanie oddalony.
Wielość wierzycieli
Zgodnie z zasadą wynikająca z art. 1 ustawy Prawo upadłościowe, nie ma możliwości ogłoszenia upadłości gospodarczej, jeżeli dłużnik posiada tylko jednego wierzyciela. Wspomniany artykuł informuje wprost, że “ustawa reguluje zasady wspólnego dochodzenia roszczeń od wierzycieli (…)”.
Warunkiem koniecznym jest zatem posiadanie co najmniej dwóch wierzycieli.
Czy zawieszenie działalności może być przeszkodą?
Zawieszenie aktywności swojej firmy w rejestrze CEIDG nie powoduje utraty statusu przedsiębiorcy. Można zatem wnioskować o upadłość i jednocześnie zawiesić działalność operacyjną firmy.
Niewypłacalny przedsiębiorca i potrzebna pomoc prawna?
Sprawdź jak pomagamy lub zadzwoń: 58 380 26 56!
Upadłość gospodarcza przedsiębiorcy a złożenie wniosku. Jest obligatoryjne czy dobrowolne?
Jak pokazuje praktyka gospodarcza oraz doświadczenia naszych klientów, większość z nich nie wie jak postępować w przypadku niewypłacalności prowadzonej firmy. Dotyczy to głównie przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.
Przypominamy, że podmiot prowadzący działalność gospodarczą lub zawodową, powinien złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od momentu powstania stanu niewypłacalności. Brak tego wniosku może powodować szereg negatywnych konsekwencji związanych z odpowiedzialnością karną, cywilną, czy podatkową. Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości ma charakter obligatoryjny!
Więcej na ten temat w artykule Odpowiedzialność karna za brak wniosku o upadłość spółki z o.o.
Co dalej, jeśli sąd oddalił wniosek o upadłość gospodarczą?
W przypadku oddalenia wniosku o upadłość firmy, np. z uwagi na ubóstwo masy upadłości, trafnym pomysłem będzie upadłość konsumencka. W przypadku upadłości konsumenckiej przez przedsiębiorcę możliwe jest uzyskanie oddłużenia również względem tych zobowiązań, które wynikają z działalności gospodarczej. Do tego, aby ogłosić upadłość konsumencką nie jest konieczny jakikolwiek majątek.
Sprawdź na czym polega upadłość konsumencka!
Przebieg postępowania upadłościowego przedsiębiorcy. Prowadzenie działalności gospodarczej
Co do zasady, ogłoszenie upadłości firmy oznacza, że do postepowania przystępuje syndyk. Od dnia wydania postanowienia sprawuje on zarząd nad aktywami upadłego. Docelowo, odpowiada także za prowadzenie przedsiębiorstwa upadłego. W przypadku postępowania upadłościowego o charakterze likwidacyjnym, majątek upadłego staje się tzw. masą upadłości. Podlega ona spieniężeniu przez syndyka celem m.in. spłaty zobowiązań.
Warto nadmienić, że w skład masy upadłości wchodzi majątek zarówno firmowy, jak i prywatny. Oba pozostają w sferze zainteresowania syndyka. Jeśli w toku postępowania dojdzie do utraty nieruchomości, to istnieje możliwość otrzymania środków na najem lokalu mieszkalnego.
W przypadku upadłości gospodarczej możliwe jest również uzyskanie oddłużenia. Szczegóły w artykule - Upadłość firmy!
Czy jest jakaś alternatywa dla upadłości gospodarczej?
Przedsiębiorstwa niewypłacalne, a nawet zagrożone niewypłacalnością, mogą skorzystać z alternatywnego rozwiązania jakim jest restrukturyzacja przedsiębiorstwa. Jej głównym założeniem jest uniknięcie ogłoszenia upadłości na skutek zawarcia układu z wierzycielami. W przypadku postępowania sanacyjnego konieczne jest również przeprowadzenie działań sanacyjnych. Z uwagi na specyfikę postępowań restrukturyzacyjnych zalecana jest pomoc specjalisty z zakresu prawa restrukturyzacyjnego, którym są m.in. licencjonowani doradcy restrukturyzacyjni.
Autor artykułu:
Filip Kozik – syndyk i doradca restrukturyzacyjny, specjalizujący się w sprawach na gruncie prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego.